Đặc điểm hình thái và sinh trưởng của trà hoa vàng ở Tam Đảo

Trà hoa vàng ở Tam Đảo thuộc chi Trà (Camellia),họ Chè (Theaceae), có nguồn gốc ở khu vực miền Đông và miền Nam châu Á. Ngoài Tam Đảo, trà hoa vàng được tìm thấy tại các tỉnh trung du và miền núi phía Bắc như: Bắc Giang, Lào Cai, Nghệ An... tuy nhiên, với mỗi vùng trà lại có đặc điểm hình thái và sinh trưởng riêng.

Tam Đảo có diện tích trà hoa vàng tự nhiên và trà hoa vàng nhân giống lớn nhất cả nước

Đặc điểm hình thái

Trà hoa vàng ở Tam Đảo là cây gỗ nhỏ, cao 3-5m, mọc rải rác trong rừng. Thân tròn, thẳng,  có màu trắng nhờ, cành non và ngọn non có màu nâu đỏ. Cây sinh trưởng  thường xuyên nhưng tốc độ chậm, có rễ cọc to và dài, ăn sâu.

Lá hình trái xoan dài, đầu lá nhọn, lá dài 9,5 -14,5 cm, rộng 3,5 -5,0 cm, lá đơn mọc cách không có lá kèm, lá non màu nâu đỏ và mọc chúc xuống rất đặc trưng- chỉ có ở trà hoa vàng ở Tam Đảo. Hệ gân lá nổi cả 2 mặt, có 8- 9 đôi, gân phụ hợp mép; phiến lá dày, cứng và dài, mép lá có răng cưa.

Cây có hoa màu vàng tươi, hoa lưỡng tính, hoa to, đường kính hoa khoảng 6-8cm, hoa nở lâu tàn, có thể duy trì được 8-10 ngày. Mùa hoa từ tháng 10 đến tháng 12 trong năm.

Đặc điểm sinh trưởng

Trà hoa vàng ở Tam đảo  sống trong rừng thứ sinh đang phục hồi, chỉ còn lại ở ven một số khe suối sườn Tây núi  Ba Vì, nơi có độ cao 300-500m so với mặt biển. Rừng thứ sinh có chiều cao trung bình là 11-12 m, độ tàn che là 0,6-0,7. Trà hoa vàng ở Tam đảo là cây tầng dưới, có chiều cao trung bình là 1,66m, đường kính gốc trung bình 1,84cm.

Trà sống trong điều kiện khí  hậu có nhiệt độ trung bình năm là  23,4⁰C, nhiệt độ trung bình tháng lạnh nhất  (tháng giêng) là 15,7⁰C, nhiệt độ trung bình tháng nóng nhất (tháng 7) là 29,1⁰C; lượng mưa trung bình năm là 2166 mm.

Về đất đai, trà hoa vàng ở Tam Đảo sống ven khe suối tương đối ẩm, độ sâu tầng đất > 60cm, đất có thành phần cơ giới nhẹ (từ thịt nhẹ đến trung bình). Tầng A màu xám đen, tương đối  nhiều  mùn,  đất  chuyển  lớp  rõ,  tỉ  lệ  đá  lẫn  5-15%.  Đất có độ pH = 5-6,9; lượng  mùn (OM%)  tầng mặt khá 2,3  -  5,4; lượng  đạm  (N%) nghèo 0,056 –  0,313. Lượng  lân  (P2O5mg/100g) là 9,7–15,6 tương đối khá, lượng kali (K2O) là 10-30 tương đối giàu.

Cây trà hoa vàng con đang trong thời kỳ sinh trưởng mạnh

Quy mô nhân giống mở rộng diện tích trồng trà hoa vàng tại các vườn ươm hiện nay

Hiện nay tại các vườn ươm, diện tích trồng trà đang được mở rộng do các chủ vườn là doanh nghiệp tư nhân. Áp dụng công nghệ hiện đại vào quá trình nhân giống và trồng trà đã mở rộng quy mô trồng trà một cách nhanh chóng.Do đó, vùng trồng trà hoa vàng ở Tam Đảo đã trở thành vùng trồng trà hoa vàng lớn nhất Việt Nam hiện nay.